Từ vựng ngữ pháp Minna bài 26

Mẫu này được sử dụng khi muốn nhờ ai làm giúp chuyện gì đó một cách lịch sự. Hành động mà người nói muốn người nghe làm giúp được biểu thị bằng động từ V. Đây là cách yêu cầu lịch sự hơn so với ～てください ta đã học trước đây. Vì vậy, khi muốn nhờ người trên làm giúp việc gì đó thì nên sử dụng mẫu này thay vì sử dụng ～てください：

~たら　いいですか được sử dụng khi người nói muốn đề nghị người nghe cho mình một lời khuyên hay một chỉ thị về một việc gì đó mà người nói phải hoặc nên làm. Trong VD1, người nói muốn mua một chiếc máy ảnh nhưng không biết nên mua ở đâu nên anh ta đề nghị người nghe giới thiệu cho mình một cửa hàng tốt để mua.

Lưu ý : Nếu trước んです là danh từ hay tính từ đuôi な thì thay だở phần cuối câu văn ở thể thông thường bằng な trước khi thêm vào sau đó んです. 

～んです　là một cách diễn đạt dùng để giải thích nguyên nhân, lý do, …. của một hành động, tình huống....～んです　được sử dụng khi nói còn ～のです được sử dụng khi viết.

- Trong hội thoại của người Nhật thường rất hay xuất hiện ～んです, vì thế, mà khi chúng ta nghe sẽ cảm tưởng như thể văn lịch sự 「です/ ます」ít được sử dụng.

*) Các cách sử dụng của ～んです cụ thể như sau :

1. ～ んですか

*) Mẫu này được dùng trong các trường hợp sau :

- Khi người nói phỏng đoán lý do hay nguyên nhân của sự việc mà họ nhìn thấy hoặc nghe thấy và muốn xác nhận lại xem điều họ phỏng doán có đúng không. 

- Khi người nói muốn hỏi thông tin về những điều thú vị hoặc đáng quan tâm mà họ nhìn thấy hoặc nghe thấy :

- Khi người nói muốn yêu cầu người nghe giải thích về nguyên nhân, lý do của sự việc mà họ nhìn thấy hoặc nghe thấy vì họ thấy lạ, tức giận, bất ngờ,... :

- Khi muốn đề nghị người nghe giải thích về một tình trạng nào đó:

Lưu ý : “ ～んですか” đôi lúc còn hàm chứa cả sự ngạc nhiên, nghi ngờ hay tò mò của người nói,...Nếu sử dụng không đúng nó có thể tạo cho người nghe cảm giác khó chịu, vì thế cần hết sức lưu ý khi sử dụng. Tuy vậy, trong thực tế, các từ để hỏi thường rất hay dùng kèm với「んですか」. Đặc biệt là trong những câu hỏi về một hành động, tình huống nào đó trong quá khứ.

2. ～んです

Mẫu này được sử dụng trong các trường hợp sau :

- Dùng khi muốn trình bày về những nguyên nhân, lý do,..để trả lời cho các câu hỏi dạng “ Từ để hỏi+ ～んですか”  ở trên :

- Dùng khi người nói muốn nói rõ thêm về lý do, nguyên nhân cho cái mà họ vừa trình bày.

Lưu ý: ～んです không được sử dụng khi đơn thuần người nói chỉ muốn diễn tả một thực tế như ví dụ dưới đây:

3. ～んですが、～

～んですが　được dùng để lôi cuốn người nghe vào một chủ đề nào đó. Mệnh đề theo sau nó thường biểu thị một yêu cầu, sự mời mọc hay một sự xin phép. が trong trường hợp này được dùng để nối 2 các mệnh đề trong câu với nhau một cách nhẹ nhàng, đồng thời biểu lộ thái độ ngạp ngừng, dè dặt của người nói. Như trong ví dụ 7 ở dưới đây, mệnh đề theo sau ～んですがđược giản lược khi cả người nói và người nghe đều đã hiểu rõ tình huống.

Trong giáo trình Minna no Nihongo I, ở bài 10 và 17, bạn đã được học là chủ thể của hành động và các đối tượng của hành động mà được biểu thị bằng trợ từ を có thể được đưa lên làm chủ đề của câu và được làm nổi bật bằng trợ từ は. Các đối tượng của tính từ và động từ có trợ từ gốc là が cũng có thể được nhấn mạnh bằng cách sử dụng trợ từ は như ở ví dụ trên.