Từ vựng ngữ pháp Minna bài 41

Trong bài 7 và bài 24, chũng ta đã học về những cách diễn đạt việc cho và nhận một vật hoặc một hành động nào đó. Trong bài này, bạn sẽ học thêm những cách diễn đạt khác về việc cho và nhận một vật hay một hành động nào đó nhưng các cách diễn đạt này còn thể hiện cả mối quan hệ giữa người cho và người nhận,

a)   N1 に　N2を　やります

Khi N1 là người có địa vị hoặc tuổi tác thấp hơn mình, hoặc là động vật, thực vật thì ta thường dùng やります　thay cho　あげます . Tuy vậy, trong tiếng Nhật hiện nay, khi N1 là người, thì hầu như người ta không dùngやります nữa .

例1：　

私は　息子むすこに　お菓子かしを　やりました。（あげました）

Tôi cho con trai tôi bánh.

例2：　

私は　犬いぬに　えさを　やりました。

Tôi cho con chó ít đồ ăn.

Lưu ý:　さしあげます được dùng khi người nói muốn thể hiện sự kính trọng đối với người nhận là người có địa vị hoặc tuổi tác cao hơn mình.

例3：　

私は　先生に　ベトナムの　お土産みやげを　さしあげました。

Tôi biếu thầy quà Việt Nam.

b)   N1 に　N2を　いただきます。 

Khi người nói nhận được một vật nào đó từ người có địa vị hoặc tuổi tác cao hơn họ, thì いただきます được dùng thay cho　もらいます :

例4：　

私は　部長ぶちょうに　お土産みやげを　いただきました。

Tôi được trưởng phòng cho quà.

c)   わたしに　Nを　くださいま

Khi người nói nhận được một vật nào đó từ người có địa vị hoặc tuổi tác cao hơn họ, thì いただきます được dùng thay cho　もらいます :

例5：　

部長ぶちょうが　私に　お土産みやげを　くださいました。

Trưởng phòng cho tôi quà

Lưu ý: くださいます cũng được sử dụng khi người nhận là một thành viên trong gia đình người nói.

例6：　部長ぶちょうが　(私の)　娘むすめに　お土産みやげを　くださいました。

Trưởng phòng cho con gái tôi quà.

やります、いただきます và くださいます còn được sử dụng khi muốn diễn tả việc cho và nhận hành động.

a)   V( thể て )　やります

例1：　

私は　息子むすこに　紙かみ飛行機ひこうきを　作つくって　やりました（　あげました）。

Tôi gấp cho con trai tôi máy bay giấy.

例2： 

私は　犬いぬを　散歩さんぽに　連つれて　行いって　やりました。

Tôi dẫn chó đi dạo.

例3：　

私は　娘むすめの　宿題しゅくだいを　見みて　やりました（あげました）。

Tôi xem bài tập của con gái tôi.

Lưu ý :

Cũng giống như ～てあげます mà bạn đã học trong bài ,　～てさしあげます có thể tạo cho người nghe ấn tượng là người nói có thái độ ban ơn. Vì vậy, không nên dùng những cách diễn đạt này trực tiếp đối với người trên mình.

例4：　

先生、私は　荷物にもつを　持もってさしあげましょうか。（X）

先生、私は　荷物にもつを　お持もちしましょうか。（O）（ kính ngữ sẽ học sau này）

Thầy để em cầm giúp hành lý ạ.

b)    V(thểて) いただきます：

Khi người nói được một người hơn mình về địa vị hoặc tuổi tác làm cho điều gì đó, thì sẽ dùng Vていただきます thay cho　Vてもらいます như thông thường：

例5：　

私は　課長かちょうに　手紙てがみの　間違まちがいを　直なおして　いただきました。

Tôi được trưởng phòng sửa giúp những lỗi sai trong thư.

c)   V( thể て) くださいます： 

Khi người thực hiện V là người có địa vị hoặc tuổi tác cao hơn mình thì ta sẽ dùng ～てくださいます thay cho ～てくれますnhư đã học trước đây：

例5：　

部長ぶちょうの　奥おくさんが　[ 私に]　お茶ちゃを　教おしえてくださいました。

Vợ trưởng phòng dạy tôi Trà đạo.

例6：　

部長ぶちょうは　[ 私を]　駅えきまで　送おくって　くださいました。

Trưởng phòng tiễn tôi tới tận ga.

例7：　

部長ぶちょうは　[ 私の]　レポートを　直なおして　くださいました。

Trưởng phòng sửa hộ tôi bản báo cáo.

～てくださいませんか là cách diễn đạt một cách lịch sự yêu cầu, đề nghị nào đó, mặc dù nó không lịch sự bằng mẫu ～て　いただけませんか mà ta đã học trong bài 26.

例1：　

コピー機きの　使つかい方かたを　教おしえて　くださいませんか。

Bạn có thể dạy tôi cách sử dụng máy photo được không?

例2：　

コピー機きの　使つかい方かたを　教おしえて　いただけませんか。

Bạn có thể vui lòng dạy tôi cách sử dụng máy photo được không

Khi nhờ vả ai đó thì người được nhờ hầu như không được nhắc đến trong câu nói( vì chính là người nghe). Vì thế, có thể thấy nghĩa của 2 câu nói khi dùng ~くださいます và～いただきます để nhờ vả là như nhau. Nhưng trong câu trần thuật bình thường thì câu dùng và dùng khác nhau ở trợ từ biểu thị người thực hiện hành động V:

例3：　

田中たなか先生に　英語えいごを　教おしえていただきました。

Tôi được thầy Tanaka dạy tiếng Anh.

田中先生が　英語えいごを　教おしえてくださいました。

Thầy Tanaka dạy tôi tiếng Anh.

Trợ từ  に ở đây mang ý nghĩa : “ làm quà kỉ niệm ”, “ kỉ niệm cho”

例1：　

田中たなかさんが　結婚けっこんの　祝いわいに　この　お皿さらを　くださいました。

Anh Tanaka tặng tôi chiếc đĩa này làm quà cưới.

例2：　

私は　北海道ほっかいどうの　お土産みやげに　人形にんぎょうを　買かいました。

Tôi mua con búp bê làm quà kỉ niệm Hokkaido.