Bạn có biết khi nào nên gọi sensei không? Tại sao lại gọi senpai? Kohai sử dụng như nào? Nếu chưa hãy đọc hết bài viết này để hiểu rõ hơn về văn hoá của Nhật Bản nhé.
ĐỊNH NGHĨA VỀ SENSEI, SENPAI, KOHAI
Để có thể thực sự hiểu cách sử dụng của 3 cách gọi này, bạn cần nắm rõ được định nghĩa, ý nghĩa của từng cách gọi. Nào cùng mình tìm hiểu lần lượt sensei, senpai, kohai có nghĩa là gì nhé!
?先生とは？
1. 学問や技術・芸能を教える人。特に、学校の教師。また、自分が教えを受けている人。「国語の先生」「ピアノの先生」
２. 教師・師匠・医師・代議士など学識のある人や指導的立場にある人を敬っていう語。呼びかけるときなどに代名詞的に、また人名に付けて敬称としても用いる。「鈴木先生」
3. 親しみやからかいの意を含めて他人をよぶこと。
4. 自分より先に生まれた人。年長者。
Sensei là gì?
Sensei theo từ điển Quốc ngữ Nhật có 4 nghĩa:
Sensei (先生 【せんせい】 (Tiên sinh) (nghĩa đen là “người sinh ra trước”, “tiên sinh”) được sử dụng để gọi hoặc đề cập đến giáo viên, bác sĩ, chính trị gia, luật sư, và nhiều nhân vật có thẩm quyền khác.
1. Người dạy những môn về học vấn, nghệ thuật, kỹ thuật. Đặc biệt là giáo viên ở trường học. Ngoài ra, hiểu là người dạy mình. Giáo viên quốc ngữ, giáo viên Piano,..
2. Từ dùng để kính trọng những người có học thức như giáo viên, thày, bác sĩ, nghị sĩ hoặc những người ở vị trí lãnh đạo. Khi gọi có thể sử dụng nguyên sensei hoặc kèm vói tên. Ví dụ Suzuki Sensei
3. Bao gồm cả ý nghĩa thân thiết khi gọi ng khác.
4. Những người sinh trước, lớn tuổi hơn
Nó được sử dụng để biểu thị sự tôn trọng đối với những người đã thành tựu được một cấp độ nhất định trong chuyên môn của mình hoặc nghệ thuật, và cũng được áp dụng đối với nhà văn, nhà thơ, họa sĩ và các nghệ sĩ khác.
Trong võ thuật Nhật Bản, sensei thường dùng để chỉ người đứng đầu võ đường. Tương tự với senpai, sensei có thể được sử dụng không chỉ là một hậu tố, mà còn là danh hiệu độc lập.
Thuật ngữ này không thường được sử dụng khi gọi một người có chuyên môn học thuật rất cao, mà thay vào đó người ta dùng hakase (博士 【ハカセ】) (nghĩa “tiến sĩ” nhưng ý nghĩa thực chất gần hơn với “giáo sư”).
Senpai ( Sempai )là gì?
?先輩とは？
1. 年齢・地位・経験や学問・技芸などで、自分より上の人。
2. 同じ学校や勤務先などに先に入った人。
____________________
Senpai (先輩 【せんぱい】 (Tiên bối) được sử dụng để chỉ đến những người đồng sự thâm niên của một người trong một trường học, võ đường, hoặc câu lạc bộ thể thao.
Sempai theo từ điển Quốc ngữ Nhật có 2 nghĩa.
1. Những người mà có tuổi tác, địa vị, kinh nghiệm, học vấn, năng lực hơn mình. Như vậy nếu hiểu theo nghĩa này, nếu cùng 1 lĩnh vực ai đi trước, ai nhiều tuổi hơn thì là sempai
2. Những người đã nhập trường hay vào làm trong công ty trước họ.Không phải ai nhiều tuổi hơn cũng gọi là Sempai, nó chỉ chỉ một hoặc vài người đã hướng dẫn và giúp đỡ họ trong công việc.
Nếu hiểu theo nghĩa này, cùng 1 trường hay nơi làm việc, cho dù bạn nhỏ tuổi hơn nhưng bạn vào công ty trước thì bạn vẫn là sempai.
Ví dụ: An đi học là sempai của Linh. Nhưng khi đi làm thêm tại công ty Vân lại là sempai của An.
Tại một ngôi trường, những anh chị học sinh (gakusei) học lớp cao hơn bản thân mình thì được xem là senpai (bậc đàn anh). Học sinh cùng cấp hoặc thấp hơn cũng vậy, thay vào đó được gọi là kōhai hoặc gakusei.
Trong một môi trường công sở, khi mình là nhân viên lâu năm đã có kinh nghiệm trong công việc và thâm niên thì được gọi là SENPAI.
Trong môi trường công sở thường được xưng hô: TÊN + SENPAI
Có 1 số câu hỏi thường gặp như:
Vậy giám đốc, chủ tịch hội đồng quản trị có được gọi là SENPAI không?
Riki trả lời: TUYỆT ĐỐI không được gọi giám đốc là SENPAI. Vì senpai là tiền bối, và ko được dùng cho người có vị trí cao nhất như thế
Giám đốc sẽ gọi là Shachou nhé các bạn!!!
Lưu ý:
Đối với tiến sĩ, bác sĩ, senpai có thể được sử dụng độc lập bởi chính nó cũng như đi kèm với tên. Do các quy tắc âm vị học trong ngôn ngữ Nhật Bản, mặc dù đánh vần là senpai, âm n chuyển sang âm m, do đó được phát âm là sempai.
Kohai là gì?
Kōhai (後輩 【こうはい】 (Hậu bối)) mang tính chất đối lập với senpai, chỉ cấp dưới, không thường được sử dụng như một kính ngữ; kun được sử dụng cho chức năng này để thay thế.
Việc tìm hiểu về định nghĩa sẽ giúp bạn hiểu về ý nghĩa của từng từ. Nhưng để hiểu về cách dùng trong các trường hợp thì hãy theo dõi tiếp bài viết ở dưới đây nhé.
MỐI QUAN HỆ GIỮA SENSEI, SENPAI, KOHAI VÀ CÁCH DÙNG
Quan hệ giữa Senpai và kohai
Ở Nhật Bản, senpai là một người đáng kính đối với một học sinh lớp trên hoặc một người cố vấn. Đó là sự phản ánh của hệ thống phân cấp xã hội trong các môi trường giáo dục và chuyên nghiệp.
Trong các đội thể thao và trong các doanh nghiệp, một senpai là người đã ở trong đội hoặc đã ở trong tổ chức lâu hơn người khác. Ở trường, một học sinh phải đi trước một kohai ít nhất một năm để được coi là một senpai.
Senpai có thể được thêm vào cuối tên của ai đó hoặc nó có thể được sử dụng như một tiêu đề riêng. Ví dụ, nếu có một nhân vật tên là Haru, anh ta có thể được gọi là Haru-senpai hoặc chỉ là senpai .
Một senpai là một người mà kohai ngước nhìn và khao khát được như thế. Một kohai trở thành một senpai khi khi họ đi lên trong hệ thống trường học.
Tương tự như vậy, kohai sẽ được sử dụng phân cấp trong xã hội, trường học khi bạn hoạt động sau.
Ví dụ nhỏ như này, trong trường học nếu senpai là “đàn anh” khoá trên, học trước bạn 1 khoá (tức là 1 năm) thì Kohai sẽ là “đàn em” khoá dưới và ngược lại
Senpai sẽ có trách nhiệm dìu dắt, hướng dẫn, giúp đỡ kohai của mình và các kohai sẽ nhận sự hướng dẫn và làm theo (chỉ những điều đúng bạn mới làm thôi nhé).
Quan hệ giữa Sensei với Senpai và kohai
Nếu trong môi trường học đường hay võ thuật thì sensei là những người có cấp bậc cao nhất. Thầy giáo, sư phụ chúng là sensei.
Dưới sensei là những người theo học gọi là học trò, những người này chỉ được gọi là senpai khi có “đàn em” khoá dưới chính là Kohai.
Như vậy theo đúng cấp bậc sẽ lần lượt từ cao xuống thấp là sensei – senpai – kohai.
Sensei có trách nhiệm dạy dỗ, truyền đạt kiến thức đến học trò của mình, các senpai sẽ từ kiến thức học được của sensei để hướng dẫn, hỗ trợ kohai của mình.
Các kohai có nhiệm vụ tiếp thu sự chỉ dạy, khi đứng trước sensei, senpai của mình kohai phải luôn có những lời nói lẫn hành động lịch sự, khiêm nhường. Khi nhờ vả bắt buộc phải có các từ như: cảm ơn, xin lỗi, làm phiền.
CÓ BẮT BUỘC PHẢI TÌM CHO MÌNH 1 SENSEI, SENPAI HAY KOHAI KHÔNG?
Kính ngữ trong tiếng Nhật là 1 phần bắt buộc trong văn hoá ứng xử. Tương đó theo đó, việc tìm cho mình 1 sensei, senpai hay kohai thực sự không bắt buộc mà trong quá trình bạn làm việc, học tập tại Nhật Bản chắc chắn sẽ tự hình thành nên các cấp bậc này.
Nhất là với những ai mới sang Nhật học tập, làm việc thì việc tìm cho mình 1 senpai là sự cần thiết bởi khi mới sang Nhật, bạn sẽ gặp những khó khăn về văn hoá, cuộc sống, giao tiếp. Và các senpai là người bạn có thể dựa vào trong khoảng thời gian đầu bỡ ngỡ.
Tại Nhật Bản, mối quan hệ giữa senpai và kōhai là một mối quan hệ giữa các cá nhân theo cấp bậc chính thức được tìm thấy trong các tổ chức, hiệp hội, câu lạc bộ, doanh nghiệp và trường học.
Khái niệm này có nguồn gốc từ giáo lý Nho giáo, và đã phát triển một phong cách Nhật Bản nổi bật, cuối cùng trở thành một phần của văn hóa Nhật Bản.
Bạn đã hiểu các thuật ngữ sensei, senpai, hay kohai chưa nào 😀 Nếu có bất kỳ điều gì cần giải đáp, đừng ngại hãy liên hệ đến Riki, chúng mình sẽ cùng bạn tìm hiểu nhé <3
Còn nếu bạn muốn tìm hiểu về các khoá học tiếng Nhật, Riki chúng mình có các khoá học phù hợp với trình độ của bạn từ N5 – N2. Bạn có thể chọn học 1 trong 2 hình thức dưới đây:
Đừng ngần ngại, hãy liên hệ đến chúng mình để được tư vấn lộ trình học tốt nhất cho bạn nhé!
#Riki_Nihongo
